Pes Ekinovarus (PEV) Egzersizleri
Pes Ekinovarus (PEV) ayağın en sık görülen doğuştan şekil bozukluğudur. Doğum öncesi ultrasonla veya doğumdan hemen sonra muayene ile tanı koyulan bu durum Ponseti yöntemiyle başarıyla tedavi edilmektedir. Pes Ekinovarusta Ponseti yönteminin ilk aşaması alçılama aşaması olup büyük oranda doktor bağımlıdır. Pes Ekinovarusta Ponseti yönteminde ilk aşama seri alçılama ve aşilotomi operasyonunu içerir. Sonraki aşamada alçı tedavisi sonlandırılır ve Ponseti yönteminin cihaz aşamasına geçilir. Cihaz aşamasında büyük rol ebeveynlere ait olup cihazın uygun sürede ve uygun şekilde giydirilmesi çok önemlidir.
Ailelerin kafasındaki en önemli sorunlardan biri de pes ekinovarusta nüks gelişimidir. Pes Ekinovarusta nüks gelişiminde en önemli faktör cihazın uygun süreli ve uygun zamanda kullanılmaması veya ihmal edilmesidir.
Bunun dışında ailelerin kafasını kurcalayan en önemli diğer husus Pes Ekinovarusta çocuğun ayağına uygulanacak egzersizlerdir. Egzersizler bir başka tabirle ayağa yaptırılan masaj bebeğin esnek olan ayağına yönelik germeleri içermektedir. Pes Ekinovarusta Ponseti yöntemi ile tedavide Pes Ekinovarus egzersizlerinin normalde tedavide yeri yoktur. Fakat cihaz dışında kaldığı zamanlarda çocuğun ayağının pozisyonunu korumaya yönelik germe ve esnetmeyi içeren Pes Ekinovarus egzersizlerinin tedavide faydalı olduğunu bildiren çalışmalar da mevcuttur.
Pes Ekinovarus Egzersizlerinden aşama aşama bahsedecek olursak:
Pes Ekinovarus Egzersizleri 1.aşama
Masaj: Pes Ekinovarus egzersizleri 1.aşamasında çocuk alçıdan tamamen kurtulmuş ve tüm gün süreli yani günde 23 saat cihaz tedavisindedir. İlk alçıdan çıktığı zaman ayak çok hassastır. Ayağın dokunmaya karşı hassasiyetini azaltmak için nemlendirici losyon veya kremle ayağa farklı dokunma hareketleriyle masaj yapılabilir.
Pes Ekinovarus Kas Güçlendirme Egzersizi: Pes Ekinovarus deformitesi ayağın içe ve aşağıya doğru şekil bozukluğu şeklinde olup, ayağı içe ve aşağıya çeken kaslar daha kuvvetlidir. Bu sebeple Pes Ekinovarusta ayağı dışa ve yukarı çeken kasları güçlendirmek için ayağın dış kısmına dokunarak ayağın dışa ve yukarı harekete gelmesini sağlayabilirsiniz. Bu hareketin tekrarı bu bölgedeki kasları güçlendirecektir.
Pes Ekinovarus Germe Egzersizi: Pes Ekinovarusta ayağın iç ve arka kısmı gergindir ve bu Pes Ekinovarus deformitesinde ayağın içe ve aşağıya dönük olmasına sebep olur. Bu nedenle ayak dışa doğru ve geriye doğru gerdirilerek ayakkabıdaki pozisyonda tutulur ve 20 saniye beklenir. Bu işlemi günde 5-10 kez yapabilirsiniz. Uzun süre alçıda ve ayakkabıda kalan ayak hep geriye dönük pozisyonda kaldığı için ayağın ön kısmındaki gerginliği azaltmak için ayak aşağı pozisyonda da tutularak 20 sn beklenir ve sonra gevşetilir. Bu egzersizi de günde 5-10 kez uygulayabilirsiniz.
Pes Ekinovarusta cihaz giydirilemezse doktorunuzla görüşeceğiniz zamana kadar bu egzersizleri uygulayabilirsiniz. Fakat unutulmamalıdır ki Pes Ekinovarus egzersizleri hiçbir zaman cihaz tedasinin yerini tutamaz. Cihaz giydirmede sorun yaşıyorsanız mutlaka doktorunuza en kısa sürede başvurunuz.
Pes Ekinovarus Egzersizleri 2.aşama
İlk 3 aydan sonra her ay cihaz süresi 1 saat kısaltılır ve en son sadece uyku esnasında takılacak şekilde ayarlanır. Çocuk yürümeye başladıktan sonra cihaz sadece gece ve gündüz uykuları sırasında takılı kalacaktır. Bu aşamada eğer çocuğunuzun ayağında sertlik ve eski haline dönme belirtileri görürseniz mutlaka doktorunuza en kısa sürede başvurun. Bu dönemde germe egzersizleri günde 3 kez uygulanabilir.
Pes Ekinovarus Aşil tendonu germe egzersizi: Çocuğun dizi düz pozisyondayken ayak ayak bileği ekleminden geriye doğru zorlanarak ayak bileği arkasındaki aşil tendonuna germe egzersizi uygulanabilir. En son noktaya gelene kadar ayak geriye doğru esnetilir ve bu pozisyonda 20 saniye bekletilir. Bunu günde 5-10 kez yapabilirsiniz.
Pes Ekinovarus çömelme egzersizi: Çocuk yürümeye başladığında topukları yere değecek şekilde çömelerek oynayacağı oyunlar oynamasına teşvik edebilirsiniz. Çömelme pozisyonu bacak arkası kaslarının gerilmesini sağlar. Bunun dışında ayı yürüyüşü denilen yürüyüş ve ördek yürüyüşü de önerilen egzersizlerdir.
Kas güçlendirme egzersizi: Çocukla iletişim daha rahat olacağı için ayağın dış kısmındaki ve üst kısmındaki kasları güçlendirmek için parmağınızı ayağın üst dış kısmında tutup çocuktan ayağıyla parmağınıza değmesini isteyin.
Diğer egzersizler: Çocuğun kum havuzunda ayağıyla kumları geriye doğru eşelemesi ve kuma ayağıyla resim çizmesi uygulanabilecek alternatif egzersizlerdir. Daha büyük çocuklarda topuk üstü yürüme ve ayağın iç kısmına basarak yürüme egzersizleri yapılabilir.
Faydalı videolar
Germe egzersizi: https://www.youtube.com/watch?v=sF9AupChJhs
Ayı yürüyüşü: https://www.youtube.com/watch?v=JRM1kpuB6FI
Ördek yürüyüşü: https://www.youtube.com/watch?v=MN7KLLY2IP8
